Kozmetik Ürünlerinde Kullanılan Alkoller
Merhaba...Kullandığımız kozmetik ürünlerinin içerikleri oldukça kafa karıştırıcı bir konu... Ben de, bir zamanlar kullandığım ürünlerin içerik listelerine baktığımda, anlamadığım bir kelime yığınından ötesini göremiyordum ancak; zamanla bu konuda en azından temel noktaları öğrendim, öğrenmeye de devam ediyorum. Bugün, dilim döndüğünce kozmetik ürünlerde kullanılan alkol çeşitlerinden bahsedeceğim. İçerik listelerinde en çok okuduğumuz alkol çeşitlerinin etkilerini, hangilerinden uzak durmamız gerektiğini ve hangilerinin bizim için iyi ya da kabul edilebilir durumda olduğunu anlatmaya çalışacağım.
Kullandığımız cilt bakım ürünlerinin ve kozmetiklerin içerik listesine baktığımızda adında "alcohol" kelimesi geçen bir sürü içerik görüyoruz ve bu üründe alkol varmış deyip, hepsinin sağlığımıza zarar verdiğini düşünüyoruz ya da onların önemsiz olduklarını varsayıp geçiyoruz. Dürüst olmam gerekirse, ben de zamanında gördüğüm her alkol kelimesine düşmanca bakardım; fakat içerikler hakkında bilinçlendikçe en azından belli noktalarda hatalar yaptığımı fark ettim.
Alkol, aslında karbon atomuna (C) doğrudan bir -OH grubunun bağlı olduğu organik bileşiklerin genel adıdır. Yani; alkollü içeceklerde bulunan etanol C2H5OH da, kimyasal formülü C3H8O3 olan gliserinde birer alkoldür. Ancak, bunlardan birini belli sebeplerden hayatımızda tamamen istemezken, diğerinin (gliserin) varlığından memnuniyet duyarız. Söylemek istediğim, alkoller hayatımızın içindeler; yediğimiz meyve ve sebzelerden tutun, kullandığımız deterjanlara, sabunlara varana kadar doğal ya da doğal olmayan her şeydeler. Önemli olan, onların hangilerinin bize faydalı, hangilerinin zararlı olduğunu ayırt edebilmek.
Alcohol Denat (Alkol denat, Etanol, Methanol):
Kozmetik ürünlerin içerik listelerinde sıkça gördüğümüz alkol denat, basit tanımlamayla, etil alkolün içilemeyen şeklidir. Nemlendirici, tonik ve temizleyicilerin içerik listesinde, hem de en üst sıralarda bu maddeye sıklıkla rastlarız. Alkol denat içerik listelerinde şu isimlerle de karşımıza çıkar; etanol, methanol. Bu maddeyi içeren ürünler; alkolün yapısından kaynaklı olarak çok hafif yapıda olurlar, kolay uygulanılar, cilde yumuşacık ve pürüzsüz olmuş hissi ve genellikle yapay bir ferahlık verirler. Bu durum da, alkol denat içeren ürünlerden hoşlanmamızı sağlar. Fakat, bu şahane his ne yazık ki, yanıltıcıdır! Markalar, biz bu histen hoşlandığımız için ve alkol denat nispeten ucuz bir içerik olduğu için ürünlerinde bu maddeyi kullanıyorlar. Ancak, etil alkol cilt bariyerimizi zedeleyerek, cilt yapımızı bozuyor. Şunu unutmayın, etil alkolün temas ettiği cilt kendini kolayca dış etkilerden ve hasarlardan koruyamaz. Serbest radikallere açık ve savunmasız hale gelir ve ciltte lekelenmeler, kahverengi benler artar. Cildimiz, zararlı maddelerin alt katmanlarına inmesini engelleyemez hale gelir.
Yağlı ciltliler, alkol denatın ciltlerine iyi geldiğini ve sivilcelerini kuruttuğunu düşünebilir. Fakat uzun vadede, alkol bazlı ürünler ciltteki irritasyonu arttırır. İlk başta etil alkol ciltteki yağı alır fakat, bir süre sonra cildimiz "Eyvah, yağsız kaldım; daha çok yağ salgılamalıyım" mesajı aldığı için daha çok yağlanmaya başlar. Akneli ciltler için en büyük kötü etki de, sivilce yapan bakterilerin zamanla alkolün etkisi ile güçlenerek, direnç kazanıp çoğalmasıdır.
Cyrene'den aldığım bilgiye göre; cilt bakım ürünlerinde sadece %3 oranında etil alkol kullanıldığında bile, hücre ölümlerinin %26 oranında arttığı gözlemlenmiş. Ciltte uzun süreli etil alkol kullanımında cilt hücreleri kendi kendini yok etmeye başlamış (Makalelerinin linkini buraya bırakıyorum). Bu en iyi ihtimalle erken yaşlanma ve en korkutucu sonucuyla da cilt kanseri demek!..
Dolayısıyla alkol denat (alcohol denat), kullandığımız ürünlerde kesinlikle görmek istemediğimiz bir içerik olmalı ve mümkün olduğunca uzak durmalıyız.
SD Alcohol, Isopropyl Alcohol:
Denatüre edici (ürünün doğasını değiştiren) bir ajan ile etanol (etil alkol) karışımı olan SD alkol; ağızdan alındığında doğum kusurlarına yol açan geniş çapta toksik bir maddedir. Kişisel bakım ürünlerinde kullanılan SD alkol tabi ki, ağız yoluyla alımı kadar büyük etki yaratmayacaktır ancak; cildin koruyucu tabakasını yok eden, cildi nemsiz bırakan çok kurutucu ve tahriş edici bir maddedir. Bakteri, mantar ve virüslere karşı cildin savunmasız kalmasına neden olan SD alkol, propylenden yapılır. Erken yaşlanmamıza ve kahverengi benlerin artmasına neden olur. Kahverengi benlerin artışının neye sebebiyet verdiğini de hepimiz biliyoruz.
Benzyl Alcohol:
Kozmetik ürün içeriklerinde genellikle koku verici madde olarak kullanılan Benzyl alkol, kullandığımız ürünün emilimini de arttıran bir alkol çeşididir. Çözücü ve koruyucu olarak da kullanılır. Alkol denat ve SD alkol kadar zararlı olmamakla birlikte; temas halinde gözde ve ciltte alerjiye sebep olabilir. Aynı zamanda, bu maddenin cilt tahrişine ve kansere sebep olduğuna dair güçlü kanıtlar bulunmaktadır.
Bunlar, kozmetik ürünlerin içeriklerinde en sık karşılaştığımız ve görmek istemeyeceğimiz alkoller... En azından içerik listelerinde ilk 5 sırada olmamalarına özen göstermemiz gerektiğini düşünüyorum. Bir de, sırf isminde alkol bulunduğu için günah keçisi olan, halbuki zararlı olmayan alkoller de var.
Cetyl Alcohol:
Sentetik yağ alkollerinden olan Cetyl alkol, genellikle bitkisel yağlardan elde edilir ancak, hayvansal olan türevleri de vardır. Hayvansal olan çeşitleri balina gibi iri gövdeli deniz memelilerinden elde edilir. Kozmetik ürünlerde kıvam verici ve emülgatör olarak kullanılır. Setil alkol, cilt tarafından çok iyi tolere edilebilen; saç bakımında düzleştirici ve saçı yağlandırmayan bir madde olarak da kullanılabilen bir yağ alkolüdür. Uzun zincirli organik alkoller sınıfına girer. Cetyl (setil) alkolün cildi nemlendirme özelliği de vardır; ayrıca krem ve losyonlara opak bir görünüm, kadifemsi bir doku verir. İçerik listesinde palmityl alcohol olarak da görebiliriz.
Stearyl Alcohol:
Nemlendirici ve kıvam arttırıcı olarak kullanılan Stearyl alkol, doğal bir yağ asidi olan stearik asitten üretilir. Bitkisel kaynaklıdır ve cilde yumuşak bir his verir. Ürün içeriklerinde cetearyl alcohol, cetylstearyl alcohol, cetostearyl alcohol olarak da okuyabiliriz.
Miristil Alcohol:
Miristik asit ve ya tetradekanik asitin indirgenmesiyle oluşan Miristil alkol, süt ürünlerinde çokça bulunan bir yağ asididir. Mistiril alkol; krem ve tıbbi merhem üretiminde, bir maddenin derinin içerisine nüfuz etmesi istenen bir durum varsa kullanılır. Daha çok tedavi amaçlı bir alkol çeşididir.
Kullandığımız kozmetik ürünlerde bulunan alkollerden en sık karşılaştığımız çeşitler bunlar... Bu liste oldukça uzatılabilir ancak, neredeyse her cilt bakım ürününde gördüğümüz alkol çeşitlerinden bahsetmeye çalıştım. Bunların dışında kendi araştırmanızı Google, Wikipedia gibi internet platformlarından bile rahatlıkla yapabilir, ürün içerikleriyle ilgili aklınıza takılan maddeleri Skin Deep'ten araştırabilirsiniz.
Umarım bu yazı, sizlere kozmetik ürünlerinin içeriklerinde sıkça karşılaştığımız alkoller hakkında az da olsa fikir vermiştir. Bu tarz içeriklerin oldukça sıkıcı ve okunmalarının zor olduğunun farkındayım ama ilgisi olanlar için az da olsa yardımcı olabildiysem çok mutlu olurum.
Sevgilerimle...
Cok bilgilendirici oldu bu Blanacim ben hic bilmiyordum 😊
YanıtlaSilYararlı olmasına sevindim Derya'cım :)
SilÖncelikle sizi tekrar blogunuza dönmüş gördüğüme çok sevindim belirtmek isterim. Bu açıklayıcı yazı çok başarılı olmuş. Oldukca bilgilendirici ve kafa karistirici bir cok soruya cevap olmuş. Teşekkürler...
YanıtlaSilAslında tam dönmüş sayılmam, bundan sonra sadece canım istediğinde yazacağım keza hem yazdıklarımın kıymeti yok, boşa zaman ve enerji harcıyorum hem de her ürüne ayılıp bayılan bol takipçili blogger/instabloggerlarımız varken benim ne haddime diyorum.
SilGüzel sözleriniz için çok teşekkür ederim, sevgiler...
İnanılmaz faydalı bulduğum bir yazı hazırlamışsın, çok teşekkür ederim. Şimdi daha bir dikkat ederim artık, sevgiler...
YanıtlaSilBen teşekkür ederim İljnur'cum okumaya değer bulduğun için. Çok sevgiler :)
SilTekrar blogda yazmanıza çok sevindim ve çoook faydalı bir yazı olmuş elinize sağlık! Ben de içerikleri araştırarak daha sağlıklı alışveriş yapmaya çalışıyorum cilt bakımı ve kozmetik ürünlerinde ama böyle derli toplu bir yazı çok işime yaradı ♥
YanıtlaSilOkuduğunuz için ben çok sevindim asıl, çok teşekkürler! Faydalı bulmanıza çok sevindim. Sevgiler...:)
SilAy ağzına sağlık Blana'cım!!!! "Mainstream influencer"larımızın içine alkol-silikon basılmış kremlere "yaaa harikaaaaaaaa" demekten geri durmadığı günümüzde senin bu güzel yazını okuyup da aydınlanan bir sürü insan olur umarım :) Öperim çok!!!
YanıtlaSilBaşak'cım çok teşekkür ederim!
SilBol takipçili o influencer larımız dururken benim yazımı okuyan olmadı. Şaşırdım mı, tabi ki hayır :D
Ben de kocaman öpüyorum seni! <3
Çok yararlı bir post olmuş,teşekkürler:)
YanıtlaSilOkuduğunuz içi ben teşekkür ederim! Sevgiler...
Silhımmmmmm saoooool :)
YanıtlaSilSen saol Deep :)
SilAusem çok çok teşekkür ederim. Okumana ve faydalı bulmana çok sevindim! Kocaman öpüyorum :)
YanıtlaSil